Çek Mağduru

Hapiste yatan çek mağduruna müjde

Hürriyet Ekonomi Müdürü Vahap Munyar köşesine taşıyana dek, doğrusu olayın vahametinin farkında değildik..
Malum, "kriz memleketimizi teğet geçti" ya, karşılıksız çek, protestolu senet, batık kredi tutarlarında "nedense" akıl almaz bir artış yaşanıyor. Tekirdağ'ın Hayrabolu ilçesi cezaevinde yatan 55 mahkumdan 45'i "çek mahkumu" olarak yatıyor..
Bu insanlar çalışamadıkları için, borçlarını ödemeleri hiç mümkün değil.
Peki, bu işin bir orta noktası yok mu?
Yani, hem karşılıksız çek konusunda suistimali önleyici bir düzenleme, hem de zorunlu sebeplerle çeki karşılıksız çıkmış bir esnafın bu durumu düzelemez mi?
Evet, bu işin bir orta yolu olmalı..
Hükümet bu yolda önemli bir adım atmış durumda. Çünkü çek mahkumlarını hapisten kurtaracak düzenlemede sona yaklaşılıyor. Buna göre, karşılıksız çekte hapis cezasının tamamen kalkması söz konusu olmayacak. Hükümet yetkilileri, "Hapis cezası kalkarsa çeke güven azalır" görüşünü savunurken ekonominin zarar görmemesi amacı ile hapis cezasının korunacağı belirtiliyor. Yani karşılıksız çek kesene hapis yolu yine görünecek.
Ama yeni düzenleme ile ödenmeyen çekler nedeniyle hapiste yatanların borçlu oldukları kişilerle anlaşmaya varması durumunda hapis cezaları kaldırılacak.
Hazırlanan yasa taslağına göre, borçlu ile alacaklının vekilleri aracılığı ile veya doğrudan irtibat kurmaları sağlanacak. Karşılıklı olarak belirlenecek takvim dahilinde ödeme resmi olarak taahhüt altına alınacak. Ama ödemelerde sorun çıkarsa borçluya yeniden cezaevi yolu görünecek.
Şimdi bunu okuyan kimi okurlarınızın "Amaaaan, şimdi herkes bir şekilde kağıt üzerinde de olsa anlaşma yolunu seçer. Alacaklı da bu işten kârlı çıkmak için buna rıza gösterir" diyebilir.
Olsun.
Krizin bin bir emekle kurulan şirketleri kelepir fiyatına satılığa çıkardığını hatırlarsak, gerçekten borcunu kriz nedeniyle ödeyemeyen işadamlarına bir kolaylık sağlanması önemli bir gelişme..
Zira rakamlara bakar mısınız?
Merkez Bankası verilerine göre Merkez Bankası tarafından bankalara duyurulan toplam karşılıksız çek sayısı, 2009 yılının on ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 33.9 artarak 1 milyon 662 bin 781'e çıkmış. Buna göre karşılıksız çek sayısı 2008 yılının on ayında 1 milyon 241 bin 317 adet idi. Aynı dönemde, mahkemeler tarafından yapılan bildirimlere göre ise, Merkez Bankası'nca duyurulan, yasaklanan çek sayısı da yaklaşık yüzde 4.7 artarak 64 bin 315'ten 67 bin 319'a yükseldi.
Bu soruna çözüm getirmek için, insanları hapse tıkmak bir işe yaramaz.. Yaramıyor da zaten..
Ancak hazır bu yasal düzenleme yapılırken, çekin vadeli bir ödeme aracı olmadığını bilerek çalışılmalı.. Halkımızın hem kredi kartı, hem de çek konusunda ipin ucunu kaçırdığı su götürmez bir gerçek.
Hazır el değmişken bu konuya da ağırlık verilmeli..

14 Kasım 2009,
Serkan AKSÜYEK